تعیین میزان صحت تشخیص استرپتوکوک پنومونیه در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی با روش‌های فنوتایپی و مولکولی

  سابقه و هدف: استرپتوکوکوس پنومونیه یکی از مهم‌ترین پاتوژن‌های باکتریائی و عضوی از استرپتوکوک‌های ویریدانس بشمار می‌رود. تشخیص صحیح و تمایز این باکتری از سایر باکتری‌های مشابه، اهمیت بسیاری در اپیدمیولوژی بالینی و روند مقاومت‌های آنتی‌بیوتیکی پنوموکوک دارد. در این مطالعه میزان صحت تشخیص استرپتوکوک پنومونیه در آزمایشگاه‌های تشخیص طبی با روش‌های فنوتایپی و ژنوتایپی مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: ایزوله های بالینی که توسط آزمایشگاه‌های تشخیص طبی به‌عنوان پنوموکوک شناسایی شده بودند، دریافت و به آزمایشگاه منتقل شد. پس از خالص‌سازی کلنی‌ها، تعیین هویت بیوشیمیایی با استفاده از آزمون‌های حساسیت به اپتوچین و حلالیت در صفرا انجام گردید. DNA ایزوله‌ها با استفاده از کیت استخراج شده و تعیین هویت مولکولی از طریق آزمون PCR برای تشخیص ژن lytA انجام شد. یافته‌ها: پس از تعیین هویت مجدد، در نهایت 50 ایزوله به‌عنوان پنوموکوک واقعی شناسایی شده و 60 ایزوله دیگر شامل 3 کوکوباسیل گرم منفی، 7 استرپتوکوک غیرآلفاهمولیتیک و 50 استرپتوکوک ویریدانس بودند. بیش‌ترین میزان اشتباه در تشخیص پنوموکوک، مربوط به عفونت‌های تنفسی و چشمی بود. تمام 50 ایزوله که به‌عنوان پنوموکوک شناسایی شده بودند، از نظر ژن lytA مثبت بوده و ایزوله‌های مقاوم به اپتوچین از نظر ژن lytA منفی بودند. نتیجه‌گیری: در این مطالعه، میزان خطا در تشخیص پنوموکوک 55 درصد تعیین شد. به‌نظر می‌رسد استفاده از دیسک‌های اپتوچین به تنهائی و عدم انجام آزمایشات تکمیلی و فقدان کنترل کیفی مناسب، علل اصلی عدم تشخیص درست پنوموکوک در ایران است. تشخیص غلط باعث اطلاعات اپیدمیولوژیک نادرست، درمان‌های غیرضروری و افزایش مقاومت آنتی‌بیوتیکی در باکتری می‌شود. رعایت مسائل فوق‌الذکر و حضور یک متخصص میکروب‌شناسی در آزمایشگاه بیمارستان می‌تواند بسیار موثر باشد.